Juunip 21-ani 2021 oqalugiaat
(Inuit Nutaatip Rasmus Olsvigip oqalugiarnera uani takuuk)

Ullumikkut inuiattut ullorsioratta maani katersuuppugut.
Ullumikkut katerisimaarpugut kinaassuserput, kalaaliussuserput, persuarsiutiginiarlugu.
Uagut tassaavugut Kalaallit, tulluusimaartut anersaarissaartullu.

Ukioq mannali aamma ukiut 300-nngorput Danmarkip nunarput nunasiaatigilermaguli.
Ukioq manna ukiut 100-t qaangiupput Kalaallit Nunarput tamakkerlugu oqartussaaffigalugu Danmarkip suaarutigimmagu.
Ukiut 70-ingajaat qaangiupput Danmarkip 1953-imi Kalaallit Nunaat Danmarkimut ilanngutitimmagu.
Ukiullu 50-it kingulliit kalaallit sapiitsut nunasiaataanermit nammatat atorunnaarsinniarlugit politikikkut suliniuteqarsimapput.
Nammataq naligiinngissusermik atugaqartitsisoq. Ataqqinninngitsoq.

Namminersornerulluni Oqartussaaneq neriuuteqalersitsivoq. Namminersorluni Oqartussaaneq neriuuteqalersitsivoq.
Neriuuteqalerpugut oqaatsivut pisortatigoortumik oqaasiussasut aaliangerneqarmat.
Ersernerlukkaluartumik oqaasertaligaagaluarluni Inuiattut taaneqarnerput neriuuteqalersitsivoq.
Neriuuteqalerpugut Nunatsinni aatsitassat aningaasarsiorfigisinnaanngoratsigit.
Neriuuteqalerpugut Namminiilivinnissaq inatsimmut ilanngunneqarmat.

Ullumikkulli nikorfanitsinni suli misigaarput
Ukiut 50-it qaangiutereersullu suli nunasiaataalluta.
Ukiut 50-t qaangiutereersut suli sakkortunermik qallunaanngorsagaalluta.
Ukiut 50-t qaangiutereersut Danmarkip Nunarput suli aningaasannanniarfigaa, Namminiilivinnissatsinnut akissassaraluatta affaannik piumasaqarnermigut.
Ukiut 50-t qaangiutereersut amerlanerussuteqarlutik kalaallisut oqaasillit suli nunaminni ikinnerussuteqartutut inissisimapput.
Ukiut 50-it qaangiutereersullu nammineq oqaaserisat atorlugit ilaanni toqusoqarsinnaanngilarluunniit.

Taamaattumik ulloq manna inuiattut ullorsiorfivittut taasinnaanngilarput!
Inuiattulli ullorsiorfissatsitut ulloq takkukkumaarpoq.

Ajornartorsiutit qaaginnarsiortumik eqqartortuarpagut. Ersitsut kisiisa pillugit.
Inuiaqatigiiussuseq naasutut ittuusuuppat pilutamiit pilutamut kusassaalluta ingerlariaaseqarpugut.
Sorlaasulli puigortuarpagut.
Puigortarparput kinaassuserput, naleqassuserput anersaarpullu ilaassammata.
Inuttut kiffaanngissuseqartutut akisussaaffimmik tigusinissarput ammasumik eqqartorneq ajorparput, kiffaanngissuseqarnissamik namminiilivinnissamillu oqaluttut nalornisoortitsinermit kingunissapilunnillu eqqartuinernit nipangersitaasarmata.

Ingerlariaqqissagutta sorlaat aallartitsissutigisariaqarpagut. Kiffaanngissuseqalernissatsinnut sapiissuseqartariaqarpugut.
Namminiilivinnissarput sapiissuseqarfigisariaqarparput.
Uagut pigisatsinnut piumasaqarnissarput ersigisariaqanngilarput.

Inoqarpoq akerlilersuisussanik.
Inoqarpoq qulartunik.
Inoqarpoq namminiilivinnissamik qanga upperinnissimasunik, upperinninnerli taanna tunuarternermik naammagittarnermillu taarserneqarsimavoq.

Akuersaanngitsut nalornisullu naqisimannittut oqaluttuaannut imaattumut upperinnilersimapput:
Namminiilivinnissamut akissaqanngitsugut,
Ilinniagalittaativut ikippallaartut,
Illersornissatsinnut soqanngitsut taamalu allanit tiguarneqaannassasugut,
Namminiilivinnissaq eqqartortariaqanngikkipput ajornartorsiutit amerlaqisut aaqqeqqaarsimatinnagit,
Siulitta Danmarkimut atalernissarput peqataaffigisimammassuk uagut akisussaaffimmik qimarratiginnissinnaanngitsugut,
Uagut nunap inoqqaavisut taaneqarsinnaanngitsugut danskinut tamanut aatsigut ilaqutariissuseqarnerput pissutigalugu.

Naqisimannittut kiffaanngissuseqarnissamik oqalunneq nipangiuteqquaat. Kiffaanngissuseqarnissamik sorsuutiginnittut kiffaanngissuseq eqqartortuaarpaat. Suli annerusumik eqqartuisa!

Nalornisut akuersaanngitsullu inoqatitut ataqqivagut.
Naloninerat paasisinnaavarput, kiffaanngissuserli nukeqalersitsisarpoq.
Kiffaanngissuseq tunulliussinnaanngilarput oqaluttuarisaanermi pissaanermik peqarluni eqqunngitsuliorsimanerit pissutigalugit.

Taqilluni naami atunngiveqaaq
Kalaallit siumut makigitsi.
Inuttut inuuneq pigiuminaqaaq
Saperasi isumaqaleritsi.

Piumasaqarsinnaanitsinnut ersissanngilagut.
Allaffisornitsinni Danmarkip taamaattussatut ilaatinneqarnera naaggaassallugu ersissanngilagut.
Ukiut tamaasa koruuninit 5 milliardinit qassit Danmarkimut utertarnersut pillugit naatsorsuutinik tamakkiisunik piumasaqarnissatsinnut ersissanngilagut.
Nunarput pillugu akisussaaffimmik ilumoortumik tigusinissamut tamanut piumasaqassalluta ersissanngilagut, tigusiumanngitsut piffissami aaliangersimasumi Nunatsinniinnissartik akuerisariaqarpaat.
Aningaasat, iligisassat suliassallu qanoq suliarineqarnissaannut nassaarsinnaanerput tamanut takutissallugu ersissanngilagut.
Ukiuni 300-nngortuni Danmarkip Nunatsinni inuttut, aningaasatigut nunarsuarmilu inissisimanerput pissutigalugu politikikkut iluanaaruteqarsimanera akilerlugu ukiuni 30-ini Danmarkip akilersuinissaa piumasaqaatigissallugu ersigissanngilarput.
Nammineq atukkagut tunngavigalugit nunarsuarmioqataanissarput ersigissanngilarput.
Inuttut immitsinnut, pisinnaasatsinnullu, upperinnissalluta ersissanngilagut. Sapinngilagut!
Nunatta sutigut tamatigut namminiilernissaanut akuerineqarnissarput piumasaqaatigissallugu ersigissanngilarput.

Ukiuni 300-ni taarsiorsimavugut.

Upernaleqaaq, kiatsileqaaq, nalunngilarput nuannersisoq.

Piffissami atorsimasatsinni amerlasuut atugarliorsimapput.
Nikagisaanermit anniaatit.
Ilaquttat ikinngutillu imminnut tunniutiinnarsimasut annaanerannit anniaatit.
Kamassaqarnerujussuatsinnit anniaatit.
Qallunaanngorsagaanerup aqqani kinaassutsitta ullut tamaasa mangiarneqarneranit anniaatit.
Nunatsinni angerlarsimanngitsutut misigisaqarnerput tunngavigalugu inuiaqatigiit avissaartuunnerannit anniaatit.

Ullut qanoq iliuuseqanngiffigut tamarmik uagutsinnut nungusaaqataapput.
Ullut qanoq iliuuseqanngiffigut tamarmik neriuutitsinnik anersaatsinnillu nungusaaqataapput.

Anniaateqaraluarlutali taamaattoq sorsunnerput kamammik tunngaveqanngilaq.
Sorsunnerput uumissuinermik tunngaveqanngilaq.
Attaviit killunngilagut, nunali ataatsimoortitsisinnaassusilik sanarfivarput.
Nuna nunanut allanut attaveqarsinnaassusilik sanarfivarput.
Nuna tulluusimaarluni allanut attaveqarsinnaassusilik sanarfivarput.
Uagut sutigut tamatigut Kalaaliorusuttugut nunassarput pinngortikkiartorparput.
Nuna uagut pigisarput suliaraarput.
Kamak tunngaviginagu ingerlariaqqissaagut.
Nunarsuarmiut allat peqatigalugit ersarissumik kinaassuseqarluta inooqataasinnaanerput upperaarput.
Namminiussuseqarnissarpulli pisariaqarpoq. Namminiilivissimanissarput pisariaqarpoq.

Ullut ilaanni iterutta paasisimassavarput kina naalagaaffitsinni innuttaasuunersoq kinalu innuttaasuujumannginnersoq.
Ullut ilaanni iterutta Nunatta ineriartortinnissaanut akisussaasut tassaalersimassapput Kalaallit Nunaanni innuttaassusillit.
Ullut ilaanni iterutta nunanut allanut tunngasuni, FN-imi, Issittumi Siunnersuisoqatigiinni nunallu tamalaat suleqatigiiffiini allani nammineq oqartussaalersimassaagut.
Ullut ilaanni iterutta meeqqavut nammineersinnaassusillit, namminneq kinaassusillit Kalaallit Nunaatalu pas-iannik pas-illit peroriartulersimassapput.
Ullut ilaanni iterutta timersortartuvut, ilinniartuutivut piorsarsimassutsikkullu pikialaartitsisartuutivut Kalaallit Nunarput sinnerlugu aallartittalersimassavagut.
Ullut ilaanni iterutta Danmark eqqortumik naligilivissimassavarput. Ataqqinassuseq suliaqarnitsigut pissavarput, sulinissatsinnullu kiffaanngissuseq pigaarput.
Ullut ilaanni iterutta kiffaanngissuseqalersimassaagut inuiattullu ulloqalersimassaagut uppernartumik.

Qanittumi tamatta isigut uisikkisigit!

Uagut Kalaallit immitsinnut persuarsiutiginiarluta ullumikkut katersuuppugut. Qujanaq takkukkassi!
Kiffaanngissutsip nassaassaanera upperalugu ingerlaqqikkisi.
Nunarsuarmioqatigiinni inissaqarnerput upperalugu ingerlaqqikkisi.
Piumassuseq aqqutissiuisinnaammat tamanna upperalugu ingerlaqqikkisi.
Piumassuseqarluta sapinnginnerput upperalugu ingerlaqqikkisi.
Kinguaatta Kalaaliullutik ingerlaqqissinnaanngornissaat upperalugu ingerlaqqikkisi.
Kalaallit kiffaanngissuseqarnermik kissaatillit tamarmik taamatut upperisaqarlutik ingerlaqqippata tamatta nukissaqarluta ingerlaqqissinnaalissaagut.

Nunarput utoqqarsuugaluarpoq, pisuussuteqaqaarli. Kinguaatsinnut ingerlateqqissallugu piumasaqaateqarluta nikutserta.

Inuit nunagaat, aqussavaat ataatsimut, pigissaavaat qaqugumut!

Copyright: Inuit Nutaat 2021